Gala SARP 2024

W dniu 13 grudnia 2024 r. w warszawskiej Siedzibie Stowarzyszenia Architektów Polskich odbyła się coroczna Gala wręczenia nagród w Konkursie Polski Cement w Architekturze, Medali „Bene Merentibus’ oraz ceremonia przyznania Honorowej Nagrody SARP. 

W tym roku do finału Konkursu Polski Cement w Architekturze nominowano 12 projektów ukończonych do końca 2023 r. Główną Nagrodę Ex Aequo, wynoszącą po 20 000 zł,  przyznano dwóm realizacjom:

WXCA
Muzeum Wojska Polskiego (Pawilon Południowy)

Autorzy: Szczepan Wroński, Marta Sękulska-Wrońska,  Paweł Grodzicki, Paweł Wolanin, Krystian Tomczyk, Katarzyna Billik, Ewelina Szeląg, Andrzej Bulanda, Anna Dobek, Kajetan Szostok, Małgorzata Gilarska, Marcin Jurusik, Barbara Płonczyńska, Adrianna Nowak, Małgorzata Dębowska
Technologia betonu: Bartłomiej Niesłuchowski, Krzysztof Kuniczuk, Karol Chilmon
Inwestor: Muzeum Wojska Polskiego
Wykonawca: Konsorcjum IDS-BUD S.A. i MAR-BUD

Uzasadnienie: Projekt i jego realizacja są przykładem pełnego wykorzystania tworzywa jakim jest beton do osiągnięcia kompletnego przekazu dzieła architektonicznego. Widoczna przez „niewidoczność” integracja branż budowlanych i instalacyjnych podąża za utrwalonym reżimem funkcjonalnym budynku. Warsztat projektowy na najwyższym poziomie ukazuje całe spektrum możliwości betonu postrzeganego od skali budynku jako całości do detalu szewronu utrwalonego w „tkaninie” elewacyjnej.

Archigrest, topoScape
Park Akcji "Burza" pod Kopcem Powstania Warszawskiego

Autorzy: Maciej Kaufman, Marcin Maraszek, Jerzy Przychodni, Agata Holdenmajer, Natalia Janek, Karolina Potębska, Rafał Murawski, Michał Trawiński, Justyna Dziedziejko, Magdalena Wnęk, Joanna Chylak, Anna Sternytska, Agnieszka Tama
Inwestor: Miasto Stołeczne Warszawa w imieniu którego działa Zarząd Zieleni m.st. Warszawa
Wykonawca: SORTED Sp. z o.o

Uzasadnienie: Projekt w znakomity i uzasadniony sposób wykorzystuje ukształtowanie terenu z poszanowaniem jego historii. Świadome wykorzystanie bioreceptywności gruzobetonu w celu introdukcji mchu na murach oporowych każe w zupełnie nowy sposób patrzeć na technologię cementową w aspekcie jej wpływu na środowisko naturalne. Sposób narracji historii miejsca przez warstwowe formowanie ścian z artefaktami "dawnej Warszawy" jest jednocześnie adekwatny i interesujący.

Informacje o wszystkich nominowanych oraz nagrodzonych realizacjach wraz z planszami są dostępne na stronie z wynikami konkursu.

Medale „Bene Merentibus” zostały wręczone:

Arch. Kazimierzowi Ferencowi za osiągnięcia jako twórcy, promującego architekturę i planowanie urbanistyczne na wielu polach. Laureat przez swoją działalność kultywował ponadczasowe wartości i nowe idee, które stoją u podstaw wykonywania uprawiania naszego zawodu. Kapituła po raz pierwszy przyznała to wyróżnienie osobie, której już nie ma wśród nas.

Arch. Romualdowi Loeglerowi  - postaci szczególnej w historii współczesnej architektury. Jego dorobek to ponad pół wieku twórczej pracy, która wpłynęła na krajobraz architektoniczny zarówno w Polsce, jak i za granicą. Ukończywszy studia na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej w 1964 roku, rozpoczął swoją długoletnią drogę zawodową. Romuald Loegler jest uosobieniem idei architekta-artysty, twórcyi myśliciela, którego dorobek wyznacza najwyższe standardy dla polskiej i europejskiej architektury. Jego zaangażowanie, pasja i talent uczyniły go jednym z najbardziej cenionych architektów naszych czasów.

Arch. Mirosławowi Nizio za osiągnięcia jako mecenasa kultury, promującego architekturę i sztukę jako dziedziny niezwykle istotne dla rozwoju współczesnego człowieka. Laureat przez swoją działalność promuje ponadczasowe wartości takie jak: prawda, zaufanie, wspólnota i piękno które Stowarzyszenie Architektów Polskich respektuje i utrwaliło jako prawo w swoim statucie.

W tym roku Honorową Nagrodę Stowarzyszenia Architektów Polskich przyznano arch. Przemowi Łukasikowi oraz arch. Łukaszowi Zagale. 

Kiedy w 1997 roku założyli wspólną pracownię, nie mieli jeszcze nawet 30 lat. Solidne wykształcenie, jakie daje Politechnika Śląska (Przemo Łukasik studiował także w Ecole d’Architecture Paris-Villemin w Paryżu) w połączeniu z doświadczeniem zdobytym w renomowanych zagranicznych pracowniach (przypomnijmy, iż obaj pracowali po studiach w P.P. Pabel Architekten w Berlinie oraz paryskich biurach Jean Nouvel Architecture i Odile Decq / Benoit Cornette)  dały im na starcie dużą przewagę warsztatową nad wieloma młodymi architektami i architektkami.

Z pewnością najmocniej zapamiętaną wczesną realizacją zespołu Medusa jest Bolko Loft – rewitalizacja  obiektu dawnej lampiarni zakładów górniczo-hutniczych i adaptacja jej na dom własny Przemo Łukasika.  Ukończony w 2003 roku, z zachowaniem bardzo surowej estetyki loft, szybko stał się jednym z najbardziej znanych manifestów w obronie architektury postindustrialnej i został uznany za jedną z ikon polskiej architektury po przełomie politycznym 1989. 

Nieustanna pamięć i walka o dziedzictwo  poprzemysłowe  Śląska jest cechą silnie wyróżniającą projektantów Medusa Group – by wspomnieć projekt rewitalizacji bytomskiej wieży kopalni Krystyna, dawnej łaźni Zakładów Górniczo-Hutniczych w Bytomiu, lofty w starym spichlerzu w Gliwicach, siedzibę własną pracowni w Bytomiu w zaadaptowanym budynku warsztatowym i magazynowym , czy symboliczny świetlny happening zorganizowany  wraz ze studentami w 2019,  który stanowił apel o ochronę dziedzictwa postindustrialnego i wołanie o ratunek dla wyludniającego się Bytomia. Przyznając Nagrodę Honorową SARP 2024 Przemo Łukasikowi i Łukaszowi Zagale, Kapituła Nagrody chciała podkreślić, jak ważne dla całego społeczeństwa są ich działania i długotrwałe zaangażowanie, zmierzające do zachowania dziedzictwa architektonicznego w całej jego różnorodności.
/Ewa P. Porębska/