Historia działalności stowarzyszeniowej architektów polskich liczy już 135 lat. Początkiem była inicjatywa budowniczych i inżynierów tworzących Krakowskie Towarzystwo Techniczne (1877 r.), później zaś aktywność architektów w łonie warszawskiego Towarzystwa Popierania Handlu i Przemysłu (1899 r.). Kontynuacją tych starań stała się samodzielna Delegacja Architektów Polskich utworzona w 1908 roku po Międzynarodowym Kongresie Architektów w Wiedniu. Głównym zadaniem DAP miało być reprezentowanie dążeń architektów polskich działających we wszystkich zaborach. Dzięki tworzeniu wspólnych ekspozycji architektonicznych na wystawach i kongresach oraz organizacji konkursów, architektura polska zaistniała na arenie międzynarodowej. Wypracowywano także jednolite stanowisko wobec ochrony wykonywania zawodu architekta oraz szereg postulatów w sprawie organizacji szkolnictwa architektonicznego. Jednym z ważniejszych osiągnięć środowiska, przed uzyskaniem niepodległości, było opracowanie zasad regulaminów konkursów architektonicznych (1911r.).
Po odzyskaniu niepodległości, Koło Architektów w Warszawie podjęło się organizacji I Powszechnego Zjazdu Architektów (1919 r.). W 1926 roku powstało w Warszawie Stowarzyszenie Architektów Polskich - SAP. Jednocześnie na zjeździe polskich stowarzyszeń architektonicznych uchwalono powołanie instytucji periodycznych zjazdów delegatów pod nawiązującą do tradycji nazwą Delegacja Architektów Polskich. W tym samym roku w Poznaniu utworzono Związek Stowarzyszeń Architektów Polskich - ZSAP. W osiem lat później, w lipcu 1934 roku, Walny Zjazd Delegatów w Warszawie powołał, jednoczące wszystkie organizacje architektów, Stowarzyszenie Architektów Rzeczypospolitej Polskiej - SARP. Nazwa ta przetrwała do 1952 roku, kiedy to na VI Walnym Zjeździe Delegatów SARP zmieniono nazwę na Stowarzyszenie Architektów Polskich, zachowując tradycyjny skrót SARP. Taką nazwę Stowarzyszenie nosi do dnia dzisiejszego.
Budynek Stowarzyszenia Architektów Polskich oddział w Olsztynie przy ulicy Kołłątaja 14 został wzniesiony na przełomie XVIII i XIX wieku. Usytuowany jest w południowo-zachodniej pierzei ulicy Kołłątaja, w zabudowie zwartej. Zaprojektowany został na rzucie nieregularnego trapezu. Jest jedno przestrzenny i dwukondygnacyjny. Do wysokości drugiej kondygnacji jest murowany z cegły, wyżej w konstrukcji ryglowej. Cześć tylnej ściany budynku stanowi XIV-wieczny mur miejski. Druga kondygnacja w konstrukcji ryglowej nadwieszona została nad kurtyną muru. Ten pochodzący z przełomu XVIII i XIX wieku obiekt stanowi jedyny na terenie zespołu staromiejskiego Olsztyna relikt ryglowej zabudowy miejskiego muru wysokiego, który w tamtym okresie traci resztki znaczenia obronnego. Od momentu powstania obiekt pełnił funkcje gospodarcze, prawdopodobnie stajni lub wozowni. Stanowiący tylną ścianę budynku gotycki mur został od wewnątrz skuty, a powstały w ten sposób próg stanowił cokół dla umieszczonych tam żłobów. Być może uskok ten nawiązuje swą głębokością do prawdopodobnie znajdującego się wyżej chodnika straży. Konstrukcja ryglowa dominowała w zabudowie Olsztyna do XIX wieku i stanowiła o jego architektoniczno-urbanistycznym wyrazie. Z tego względu zachowany przy ulicy Kołłątaja budynek przedstawia znaczną wartość zabytkową. Obiekt odbudowany został w latach 1980-1990 staraniem Stowarzyszenia Architektów Polskich i Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.
Projekt adaptacji architektonicznej:
Projekt architektury wnętrza:
Ta strona korzysta z plików cookies oraz technologii local storage, w celu podniesienia komfortu użytkownia strony. Szczegóły znajedziesz w naszej polityce prywatności.
Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce. Korzystając z tej strony wyrażasz na to zgodę.
